Dotacje

Brak zbiorczych systemów kanalizacyjnych na terenach o rozproszonej zabudowie sprawia, że utylizacja ścieków wytwarzanych z pojedynczych gospodarstw domowych pozostaje wciąż otwartym problemem. Jego rozwiązanie opiera się na podłączeniu budynków do zbiorczego systemu kanalizacyjnego, lub w przypadku gdy jest to niemożliwie, istnieją do wyboru takie rozwiązania jak: kumulowanie ścieków w szczelnym zbiorniku (tzw. szambo) bądź budowa przydomowej biologicznej oczyszczalni ścieków (PBOŚ). Użytkowanie szamba wiąże się ze znacznymi kosztami związanymi z wywożeniem nieczystości. Bardziej opłacalnym wydaje się być budowa przydomowej oczyszczalni ścieków która mimo, że wiąże się ze znacznymi kosztami, jednak jej eksploatacja jest znacznie tańsza i pozwala na szybki zwrot inwestycji. Z racji, że budowa systemu przydomowych oczyszczalni lub podłączeń do sieci kanalizacyjnych jest działaniem proekologicznym i ekonomicznie efektywnym, istnieją możliwości dofinansowanie oraz uzyskanie preferencyjnych kredytów na ich budowę, które obejmują:

1. Dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

2. Lokalne programy dofinansowania przez Gminne i Powiatowe Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

3. Programy unijne

4. Kredyty i pożyczki preferencyjne.

1. Dofinansowanie z Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

W dniu 25 lipca 2011 roku Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej (NFOŚiGW) ogłosił program pt. „Dofinansowanie przydomowych oczyszczalni ścieków oraz podłączeń budynków do zbiorczego systemu kanalizacyjnego”, który ma być wdrażany w latach 2011 – 2015. Program gwarantuje dofinansowanie do 90% kosztów kwalifikowanych poniesionych na realizację inwestycji. Kwota dofinansowania została podzielona w równym stopniu (po 45%) na bezzwrotną dotację i preferencyjną pożyczkę z oprocentowaniem 3,5% w skali roku. Każdy Beneficjent ma możliwość skorzystania w maksymalnym stopniu z dofinansowania z każdej z form jednocześnie bądź z jednej wybranej. Przyjęty przez fundusz budżet dofinansowania wynosi 300 mln z przeznaczeniem po 150 mln PLN na budowę podłączeń oraz PBOŚ.

Koszty podlegające refundacji obejmują:

dostawę i zakup urządzeń. Program obejmuje kompletne oczyszczalnie, w których oczyszczanie zachodzi na drodze biologicznej, posiadające certyfikat zgodności z zharmonizowaną normą europejską EN 12566-3:2005+A1:2009, wydaną przez laboratorium notyfikowane prze Komisję Europejską;
wykonanie dokumentacji projektowej;
podłączenia budynków do zbiorczego systemu kanalizacyjnego;
roboty demontażowe i rozbiórkowe obiektów kolidujących z planowaną inwestycją;
przygotowanie terenu, montaż i rozruch urządzeń;
roboty ziemne i budowlano-montażowe;
przywrócenie terenu do stanu pierwotnego;
instalacje doprowadzające media do obiektów technologicznych;
przełożenie sieci i obiektów sieciowych kolidujących z planowanymi urządzeniami i rurociągami;
zapłacony podatek od towarów i usług (VAT) wskazany w fakturach rozliczanych przez NFOŚiGW, jeżeli Beneficjentowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego lub ubieganie się o zwrot VAT;
koszty usług niezbędnych do realizacji inwestycji tj. koszty nadzoru inwestorskiego, odbiorów technicznych i obsługi geodezyjnej oraz badań hydrogeologicznych.

2. Lokalne programy dofinansowania przez Gminne i Powiatowe Fundusze Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej

21 grudnia 2010 r. weszła w życie nowelizacja Prawa Ochrony Środowiska, która stworzyła możliwość udzielania osobom fizycznym dotacji z budżetu gminy lub powiatu, na przedsięwzięcia z dziedziny ochrony środowiska m.in. na budowę przydomowych oczyszczalni ścieków. Ustawa nie określa trybu postępowania przy udzieleniu dotacji ani sposobu jej rozliczania – rady powiatów oraz gmin definiują je we własnych uchwałach.

Dofinansowanie z Gminnego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest uzależnione od posiadanych środków oraz realizowanych przez nią programów. Często Gmina realizuje specjalne programy budowy przydomowych oczyszczalni ścieków. Dotyczy to przede wszystkim obszarów charakteryzujących się rozproszoną zabudową, gdzie budowa sieci kanalizacyjnej jest nieopłacalna ekonomicznie. W takich przypadkach Urząd Gminy pozyskują zewnętrzne dofinansowanie z funduszy unijnych na programy wspierające rozwiązanie problemów gospodarki ściekowej, w ramach których buduje się przydomowe oczyszczalnie ścieków.

Przed ubieganiem się o otrzymanie dotacji należy uzyskać wiedzę na temat:

Poziom dofinansowania (może wynosić od 20 do 80% kosztów).
Zakres kosztów kwalifikowanych- koszty które pokrywa dotacja (niejednokrotnie dotacje są przeznaczone na budowę określonego typu oczyszczalni, likwidację szamba itd.).
Termin składania wniosków.
Sposób zwrotu środków pieniężnych- najczęściej całość inwestycji pokrywamy z własnych środków i dopiero potem, na podstawie przedstawionych rachunków odzyskujemy cześć wartości inwestycji w zależności od poziomu dofinansowania.
Organizacja programu, często w przypadku programów realizowanych ze środków funduszy strukturalnych gmina zajmuje się także aspektami prawno-formalnymi związanymi z budową oczyszczalni, odpada nam wówczas cała procedura związana z pozyskiwaniem stosownych projektów, pozwoleń i innych dokumentów.

Otrzymanie publicznych środków finansowych jest zawsze dokładnie kontrolowane i wymaga spełnienia wymagań określonych prawem. W większości przypadków są to:

wniosek o dotację wg formularza dostępnego w gminie,
oświadczenie o prawie do dysponowania nieruchomością na cele budowlane,
zaświadczenie o zameldowaniu na stały pobyt na terenie gminy,
posiadanie projektu, operatu wodno-prawnego,
pozwolenie na budowę,
zaświadczenie potwierdzające brak sprzeciwu wobec planowanych robót budowlanych lub kopię zgłoszenia o zamiarze przystąpienia do wykonania robót budowlanych,
aprobaty techniczne, deklaracje zgodności z normami na przydomową oczyszczalnię,
protokół odbioru lub zgłoszenie o oddaniu oczyszczalni do użytku,
kopie rachunków i faktur.

Najczęstsza procedura przy pozyskiwaniu dotacji zakłada określona procedura: najpierw składamy wniosek o dotację, gmina podejmuje decyzję o jej przyznaniu, na co uzyskujemy stosowne potwierdzenie, często w postaci umowy o dotację, poczym realizujemy budowę oczyszczalni i na podstawie wniosku o płatność otrzymujemy zwrot części nakładów.

Można również spotkać się z sytuacją, której gmina żąda, aby oczyszczalnia została przekazana na jej własność, jednocześnie nakładając obowiązek utrzymania instalacji we właściwym stanie technicznym.

3. Programy unijne

W latach 2007-2013 zaplanowano szereg działań związanych z dystrybucją dotacji skierowanych na dywersyfikację działalności gospodarczej i rozwój przedsiębiorczości. W szczególnie korzystnej sytuacji są osoby zamieszkujące obszary wiejskie, w tym rolnicy. Wiele środków zostało przeznaczonych na rozwój agroturystyki i innych działalności pozarolniczych. Stanowi to szansę pozyskania dotacji na budowę, przebudowę i adaptację budynków, zakup sprzętu i wyposażenia niezbędnego dla prowadzenia pozarolniczej działalności gospodarczej na terenach wiejskich. Jest istotne, iż w ramach takich inwestycji można zrealizować także budowę przydomowej oczyszczalni ścieków, jako jednego z elementów większego projektu. Dotyczy to zarówno firm, które zamierzają dopiero powstać, jak i tych już istniejących.

Wśród podstawowych źródeł pozyskania środków można wymienić Regionalny Program Operacyjny Województwa Podlaskiego na lata 2007-2013 (RPO WP) oraz Program Operacyjny Rozwój Obszarów Wiejskich 2007-2013 (PROW).

W ramach RPO WP planowana jest realizacja celów związanych z podniesieniem konkurencyjności i innowacyjności gospodarki województwa podlaskiego m.in. poprzez dotacje na inwestycje dla istniejących i nowo powstałych mikro, małych i średnich przedsiębiorstw (priorytet – wzrost innowacyjności i wspieranie przedsiębiorczości w regionie, działanie: wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw).

Dofinansowanie wynosi do 70% kosztów kwalifikowanych dla mikro i małych przedsiębiorstw, minimalny budżet projektu wynosi 30 tys. zł dla mikro i 100 tys. zł dla małych i średnich przedsiębiorstw. Maksymalna wartość wydatków kwalifikowanych jest nieograniczona, przy czym maksymalna wartość wsparcia dla mikroprzedsiębiorstwa wynosi 500 tys. zł, dla małych i średnich firm – 4 mln złotych. Jako element projektu można włączyć inwestycje, których skutkiem będzie zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do środowiska. Oczyszczalnie przydomowe mieszczą się w tej kategorii projektów.

W przypadku branży turystycznej analogiczne działanie – wsparcie inwestycyjne przedsiębiorstw z branży turystycznej mieści się w priorytecie trzecim – rozwój turystyki i kultury. Wielkości projektów i dofinansowania są identyczne z wyżej wymienionymi.

W ramach priorytetu 3 PROW: Jakość życia na obszarach wiejskich i zróżnicowanie gospodarki wiejskiej, planowane są m.in. działania w zakresie: różnicowanie w kierunku działalności nierolniczej oraz tworzenie i rozwój mikroprzedsiębiorstw na terenach wiejskich.

W ramach działania pierwszego, pomocy udziela się z tytułu podjęcia lub rozwoju działalności w zakresie wielu obszarów, w tym: drobnej wytwórczości, rzemiosła lub rękodzieła; robót i usług budowlanych oraz instalacyjnych, usług turystycznych oraz związanych ze sportem, rekreacją i wypoczynkiem innych. Dofinansowanie może wynieść do 100 tys. zł, nie więcej niż 50% kosztów kwalifikowanych.

4. Kredyty i pożyczki preferencyjne

Kredyty i pożyczki, mimo że są mniej atrakcyjnym źródłem dofinansowania budowy przydomowej oczyszczalni niż dotacja, to jednak czasami stanowią jedyną pomoc w sfinalizowaniu tej inwestycji. Atrakcyjne możliwości w porównaniu do oferowanych kredytów przez banki komercyjne dają pożyczki preferencyjne.

Wśród instytucji, które oferują taką pomoc wyróżnia się:

Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej (EWRWP),
Fundusz Mikro (FM)
Fundacja Wspomagania Wsi (FWW)
Bank Ochrony Środowiska (BOŚ)

Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej oferuje mikrokredyty i kredyty na przedsięwzięcia inwestycyjne na terenach wiejskich w zakresie agroturystyki.

Mikrokredyty mogą być udzielane na sfinalizowanie wszelkich nakładów związanych z uruchomieniem nowych lub rozwojem istniejących pozarolniczych przedsięwzięć gospodarczych w dziedzinie produkcji, handlu lub usług, które są realizowane na wsi i w miastach do 20 tys. mieszkańców. Wysokość mikrokredytów wynosi do 20 tys. Zł, udzielane są na okres 24 miesięcy, wliczając w to okres karencji w spłacie kwoty nieprzekraczający 3 miesiące. Oprocentowanie wynosi 1,28 stopy redyskonta weksli NBP, jednak nie może być niższe niż 4% rocznie.

Kredyty na przedsięwzięcia inwestycyjne na terenach wiejskich w zakresie agroturystyki mogą być udzielane na sfinalizowanie nakładów inwestycyjnych związanych z uruchomieniem nowych lub rozwojem istniejących przedsięwzięć gospodarczych w zakresie agroturystyki na wsi lub w miastach do 20 tys. mieszkańców, obejmujących zakup, budowę, rozbudowę, modernizację oraz pierwsze wyposażenie inwestycyjne obiektów.

Fundusz Mikro oferuje kilka instrumentów wsparcia, w tym: Biznes Pożyczka i Biznes Pożyczka bez poręczyciela, Biznes Pożyczka Wiarygodny Partner.

Biznes Pożyczka jest produktem adresowanym do osób prowadzących działalność gospodarczą. Dla klientów, którzy zamierzają po raz pierwszy skorzystać z oferty Funduszu, wielkość pożyczki wynosi od tysiąca do 200 tys. zł. Dla stałych klientów Fundusz Mikro oferuje pożyczki do 150 tys. zł. Maksymalny okres, na jaki pożyczka może zostać zaciągnięta, to 36 miesięcy. Przy niższych kwotach pożyczek okres spłaty jest odpowiednio krótszy.
Biznes Pożyczka bez poręczyciela jest produktem, który adresowany jest do wszystkich osób prowadzących działalność gospodarczą zainteresowanych pożyczką bez konieczności poręczenia. Wartość pożyczki wynosi od tysiąca do 20 tys. zł, maksymalny okres spłaty wynosi 24 miesiące.
Biznes Pożyczka Wiarygodny Partner jest produktem kierowanym do nowych klientów, nie wymaga żadnego zabezpieczenia oraz formalności. Wartość pożyczki wynosi od tysiąca do 10 tys. zł, maksymalny okres spłaty wynosi 36 miesięcy.

Fundusz Wspomagania Wsi realizuje program „Mikro pożyczki”, który ma na celu przeciwdziałanie bezrobociu na terenach wiejskich i w małych miastach do 20 000 mieszkańców w województwie podlaskim. Mikro pożyczki są przeznaczone na rozpoczęcie lub rozwój działalności gospodarczej, a w szczególności na utworzenie nowego miejsca pracy. Maksymalna wysokość pożyczki nie może przekroczyć kwoty 10 tys. zł, pożyczka jest udzielana na okres do 24 miesięcy, okres karencji w spłacie pożyczki nie może być dłuższy niż 2 miesiące, oprocentowanie pożyczki wynosi 0%, pożyczki mogą być spłacane w terminach wcześniejszych, niż terminy ustalone umową.

Bank Ochrony Środowiska udziela kredyty proekologiczne na urządzenia i wyroby służące ochronie środowiska. Aktualne informacje można uzyskać na stronie:

http://www.bosbank.pl/index.php?page=kredyty_ochrona_srodowiska_urzadzenia

Nasi dystrybutorzy udzielają preferencyjnych kredytów na zakup i montaż przydomowych oczyszczalni ścieków w ramach współpracy z Bankiem Ochrony Środowiska BOŚ oraz Cetelem Bank